Trong môi trường học đường, việc trẻ có thể duy trì sự chú ý và tập trung vào nhiệm vụ học tập sẽ quyết định đến việc tiếp thu kiến thức và phát triển kỹ năng. Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng có khả năng tập trung tốt.

Khả năng tập trung của trẻ thường được hình thành từ những yếu tố như độ tuổi, môi trường và cách thức giáo dục. Trẻ nhỏ thường có khả năng tập trung ngắn hạn, nhưng theo thời gian và với sự hướng dẫn, trẻ có thể cải thiện khả năng này.

Theo đó, màu sắc có tác động đến tâm lý và hành vi của con người, đặc biệt là trẻ em. Nghiên cứu cho thấy rằng "màu sắc học thuật" ảnh hưởng đến khả năng tập trung, cảm xúc và hiệu suất học tập của trẻ.

Vậy "màu sắc học thuật" là gì?

Hầu hết chúng ta đều biết, yếu tố cần thiết nhất khi học tập là sự tập trung và kiên trì. Nhiều phụ huynh lo lắng trẻ dễ bị mất tập trung trong quá trình học tập. Sự phân tâm này ảnh hưởng đến hiệu suất học tập, làm giảm khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ. Một yếu tố quan trọng mà nhiều phụ huynh chưa chú ý đến là tác động của màu sắc đến trạng thái tâm lý và khả năng tập trung của trẻ.

Thông qua nghiên cứu, các chuyên gia đã tìm thấy rằng màu sắc có tác động sâu sắc đến trạng thái não bộ của con người. Mỗi màu sắc mang một ý nghĩa riêng, ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi.

Ví dụ, khi chúng ta nhìn thấy bầu trời xanh không một gợn mây và đứng bên biển cả bao la, sẽ vô thức bình tĩnh lại, suy nghĩ sẽ nhẹ nhàng hơn, và những rắc rối dường như dần tan biến. Màu xanh được biết đến như màu sắc của sự bình yên và thư giãn, giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn khi học tập.

Yếu tố cần thiết nhất khi học tập là sự tập trung và kiên trì.

Vào mùa hè, khi chúng nhìn thấy thứ gì đó màu xanh, sẽ cảm thấy hơi mát, như thể vừa ăn kem lạnh vậy. Sự liên tưởng này không phải ngẫu nhiên, màu xanh lá cây hay xanh dương thường gợi lên cảm giác tươi mới, gần gũi với thiên nhiên. Điều này giúp tạo ra một không gian học tập dễ chịu, khuyến khích trẻ duy trì sự tập trung lâu hơn. Trong môi trường học tập, việc sử dụng màu sắc thích hợp có thể làm giảm căng thẳng và tăng cường sự chú ý.

Một lớp học được trang trí bằng các tông màu nhẹ nhàng, như xanh nhạt hay vàng nhạt, có thể tạo ra cảm giác thoải mái, giúp trẻ dễ dàng tập trung vào bài học. Ngược lại, những màu sắc quá chói hoặc gây rối mắt có thể làm tăng mức độ căng thẳng và giảm khả năng tập trung. Do đó, việc sử dụng màu sắc một cách hợp lý trong không gian học tập có thể tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc học.

Vì sao màu xanh được gọi là “màu chủ đạo của học thuật”?

Năm 2010, một thí nghiệm do Đại học Sussex ở Anh chỉ ra, màu xanh lam có thể ức chế quá trình tiết hormone căng thẳng cortisol và làm giảm lo âu.

Vào năm 2015, Đại học Ritsumeikan ở Nhật Bản đã yêu cầu 60 học sinh tiểu học giải bài toán trong 30 phút tại lớp học màu xanh và đỏ. Kết quả cho thấy học sinh trong lớp học màu đỏ dễ bị mất tập trung hơn 2,3 lần so với học sinh trong lớp học màu xanh, chất lượng hoàn thành nhiệm vụ cũng kém hơn.

Năm 2019, một nghiên cứu của Đại học California cho thấy, kích thích màu xanh sẽ làm giảm hoạt động của vỏ não (chịu trách nhiệm về nhận thức thời gian), khiến mọi người có ảo giác "thời gian trôi nhanh". Trong khi đó, màu đỏ sẽ kích hoạt hạch hạnh nhân, làm tăng căng thẳng và khiến con người có cảm giác "ngày trôi qua chậm hơn".

Thêm một chút màu xanh vào môi trường học tập, có thể giúp trẻ học tốt hơn.

Các nghiên cứu này cho thấy màu xanh lam có tác dụng làm dịu, giải tỏa căng thẳng, cải thiện khả năng tập trung, rút ​​ngắn nhận thức về thời gian, giúp trẻ đi vào trạng thái tập trung và suy nghĩ lâu hơn.

Tuy nhiên mọi thứ đều có giới hạn riêng. Trẻ ở trong môi trường toàn màu xanh thời gian dài có thể dễ khiến tâm trạng chán nản, thậm chí làm giảm hoạt động của não.

Vì vậy, nếu muốn trẻ tập trung vào việc học, cần thêm một chút màu xanh vào môi trường học tập, không nên quá lạm dụng. Ví dụ:

- Sử dụng bút dạ quang màu xanh để đánh dấu những điểm chính và bút đen để ghi chú. Sử dụng độ tương phản màu sắc để tạo điểm nhấn thị giác để hồi hải mã, nơi chịu trách nhiệm lưu trữ trí nhớ dài hạn, có thể đánh dấu nội dung trẻ muốn ghi nhớ là thông tin chính.

- Khi vẽ sơ đồ tư duy, hãy sử dụng màu xanh lam cho chủ đề chính và các màu tương phản (như màu cam) cho các nhánh để tăng cường thứ bậc.

- Các loại đồ dùng văn phòng phẩm thường dùng bao gồm tẩy, hộp đựng bút chì, thước kẻ, vở và hộp đựng bút chì. Nên sử dụng màu xanh, trong khi bàn học tập, giấy dán tường, rèm cửa, đệm ghế... có thể chọn màu xanh nhạt hoặc xanh xám.

- Trẻ thường phải học vào đêm khuya nên chọn đèn bàn phát ra ánh sáng xanh dịu nhẹ, có thể bảo vệ mắt và nâng cao hiệu quả học tập.

- Sau khi học xong, trẻ thư giãn và nghỉ ngơi thật tốt để có năng lượng hiệu quả và lâu dài cho việc học tập vào ngày hôm sau.

Bố mẹ nên chọn đồ dùng học tập cho trẻ với màu sắc dễ chịu.

Nếu trẻ thích nghỉ ngơi ở phòng khách, bố mẹ nên kết hợp các màu đất như xanh lá cây, be, nâu vào hệ thống chiếu sáng, giấy dán tường, gối, đồ nội thất trong phòng khách để sau khi làm xong bài tập về nhà, trẻ có thể thư giãn những dây thần kinh căng thẳng và "massage" thoải mái cho não.

Màu lạnh làm tươi mới tâm trí, trong khi màu ấm làm dịu tinh thần. Mặc dù việc thêm màu xanh khi học tập và kết hợp tông màu đất khi nghỉ ngơi không thể khiến trẻ thông minh nhanh chóng, nhưng có thể giúp trẻ tìm được nhịp điệu thư giãn và căng thẳng, học tập hiệu quả và bền bỉ hơn.