Cá hố còn được gọi với nhiều tên khác như cá đao hay cá đầu rộng, từ lâu đã trở thành một trong những loài cá mang giá trị kinh tế và ẩm thực cao của ngư dân miền biển. Điểm dễ nhận thấy nhất ở cá hố là thân hình dài và dẹt, có con trưởng thành dài hơn 1 mét, nặng trung bình từ 0,8–2kg, thậm chí có con lên đến 3kg. Nhờ giàu dinh dưỡng, thịt cá chắc và thơm, cá hố được xếp vào nhóm thực phẩm bổ dưỡng, ngày càng được nhiều gia đình lựa chọn.

Nếu như trước kia, cá hố ít được biết đến và thường chỉ tiêu thụ tại địa phương thì vài năm trở lại đây, loài cá này đã “đổi đời” thành đặc sản biển nổi tiếng. Không chỉ tiêu thụ mạnh trong nước, cá hố còn trở thành mặt hàng xuất khẩu sang nhiều quốc gia châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan hay Nhật Bản, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho ngư dân.

Theo chia sẻ của những ngư dân lâu năm, cá hố thường sống ở tầng đáy, cách mặt biển từ 150–200m. Vì thế, muốn đánh bắt loài cá này, ngư dân phải dùng nghề câu khơi, ra xa bờ hàng trăm hải lý. Công việc tuy vất vả nhưng cũng đầy hấp dẫn, nhất là vào mùa cá rộ.

Mồi câu cá hố chủ yếu là cá nục – loại cá biển nhỏ, dễ kiếm. Trên một tàu, thường có khoảng 10 cần câu được dàn đều hai bên mạn, mỗi ngư phủ phụ trách 2 cần. Khi thấy đầu cần rung động, họ nhanh chóng dùng tay thu cước để kéo cá lên. Một ngư dân lành nghề cũng phải mất chừng 5 phút mới đưa được con cá hố từ độ sâu hàng trăm mét lên mặt nước.

Mùa cá hố thường kéo dài từ đầu tháng Giêng đến khoảng tháng Hai âm lịch. Đặc biệt, sau những ngày biển động, lượng cá thường tập trung nhiều hơn, giúp ngư dân “trúng đậm”, mỗi ngày có thể thu về tiền triệu. Tuy vậy, không phải ai cũng dễ dàng thành công, bởi nghề đi biển cần sự dày dạn kinh nghiệm, đôi mắt tinh tường để nhận diện luồng cá, cùng sự hỗ trợ của các thiết bị định vị hiện đại.

Sau khi được kéo lưới lên, cá hố sẽ được gỡ nhẹ nhàng để tránh xây xước, rồi bảo quản trong thùng xốp ướp đá lạnh. Cá tươi được đưa vào bờ, một phần bán ngay tại chợ hoặc siêu thị, một phần được ngư dân chế biến thành cá khô. Để làm khô, cá được ướp muối trong 2 ngày, sau đó phơi dưới nắng tự nhiên đến khi đạt độ khô vừa phải.

Tuy tốn công sức, nhưng cá hố phơi khô lại có giá trị thương phẩm cao hơn so với cá tươi. Trung bình 2kg cá tươi sau khi phơi đủ nắng sẽ cho khoảng 1kg cá khô. Đây cũng là mặt hàng được nhiều khách hàng ưa chuộng vì có thể bảo quản lâu, dễ chế biến.

Hiện nay, cá hố tươi trên thị trường có giá khoảng 120.000 đồng/kg, vẫn luôn trong tình trạng “đắt hàng”. Các siêu thị, cửa hàng hải sản thường bán nguyên con hoặc cắt khúc sẵn để phục vụ người tiêu dùng. Ngoài ra, cá hố còn có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như kho tộ, nướng, chiên giòn hay nấu canh chua. Còn cá hố khô có giá khoảng 300.000 đồng/kg.

Dù được đánh giá là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe, nhưng khi sử dụng cá hố cũng cần có những lưu ý nhất định. Do hàm lượng purin khá cao, cá hố không phù hợp với những người mắc bệnh gout hoặc đang có chỉ số acid uric trong máu cao, bởi có thể làm tăng nguy cơ tái phát cơn đau khớp. Bên cạnh đó, khi chế biến, nên hạn chế chiên ngập dầu vì cách này dễ phá hủy các chất béo tốt và làm món ăn trở nên kém lành mạnh. Thay vào đó, nên ưu tiên các cách nấu như hấp, kho hoặc nấu canh để giữ trọn vẹn giá trị dinh dưỡng cũng như hương vị tự nhiên của cá.

Cá hố được ví như một “kho dinh dưỡng” của biển cả. Thịt cá chắc, ít béo, dễ ăn, giàu canxi và omega-3, vừa giúp xương chắc khỏe, vừa hỗ trợ tốt cho não bộ. Nếu biết cách lựa chọn và chế biến hợp lý, cá hố hoàn toàn xứng đáng trở thành món ăn thường xuyên trong bữa cơm gia đình.

Những tác dụng của con cá hố với sức khỏe:

Ít xương, nhiều thịt – dễ ăn cho cả trẻ nhỏ lẫn người già

Cá hố hầu như chỉ có một xương sống lớn, không lắt nhắt xương dăm, nên rất an toàn, dễ ăn. Nhờ vậy, trẻ em và người lớn tuổi đều có thể thưởng thức mà không lo hóc xương.

Giàu đạm, ít chất béo – lý tưởng cho người ăn kiêng

Trong 100g cá hố có tới 17,6g protein nhưng chỉ khoảng 4,2g chất béo – thấp hơn cả thịt nạc heo. Đây là nguồn thực phẩm lý tưởng cho những ai muốn giảm cân, giữ dáng hoặc tập luyện thể hình mà vẫn đảm bảo đủ năng lượng và dinh dưỡng.

Bổ sung canxi vượt trội – “thần dược” cho xương khớp

Điều khiến nhiều người bất ngờ là chỉ 100g cá hố đã chứa hơn 400mg canxi, cao gấp 4 lần so với sữa bò. Như vậy, chỉ cần một bữa ăn với cá hố, cơ thể đã được cung cấp hơn nửa nhu cầu canxi hằng ngày – rất tốt cho trẻ em đang phát triển chiều cao cũng như người lớn tuổi phòng chống loãng xương.

DHA dồi dào – không kém cạnh cá hồi

DHA vốn được mệnh danh là “vàng cho não bộ” thường gắn liền với cá hồi. Thế nhưng, nhiều nghiên cứu cho thấy một số loài cá hố cũng chứa hàm lượng DHA ấn tượng, không hề thua kém. Nhờ đó, cá hố không chỉ giúp trẻ nhỏ phát triển trí não mà còn hỗ trợ người trưởng thành tăng cường trí nhớ, bảo vệ tim mạch.