Khi nhắc đến sự phát triển của trẻ trước một tuổi, hầu hết mọi người thường nghĩ đến những khả năng dễ nhìn thấy như: hiểu lời nói đơn giản của người lớn, dùng cử chỉ để bày tỏ nhu cầu, một số trẻ biết nói sớm có thể giao tiếp vài từ, hay khả năng bắt chước hành động rất nhanh nhạy.

Nhưng ít ai biết rằng, đằng sau những biểu hiện rõ ràng ấy còn tồn tại rất nhiều năng lực “vô hình” mà trẻ chưa thể hiện ra một cách trực tiếp. Một trong những khả năng đáng kinh ngạc chính là suy luận dựa trên việc hiểu các khái niệm cơ bản.

Nói cách khác, ngay cả trước khi tròn 1 tuổi, trẻ đã bắt đầu sở hữu “tư duy kiểu thám tử”: quan sát, ghi nhận, so sánh và rút ra kết luận từ những điều diễn ra xung quanh.

Điều này cho thấy bộ não trẻ sơ sinh phong phú và nhạy bén hơn chúng ta nghĩ.

Các nhà khoa học phát hiện ra rằng trẻ sơ sinh có thể suy luận trước khi được một tuổi

Làm sao một em bé chưa biết nói lại có thể suy luận được điều gì đó?

Để tìm lời giải, Giáo sư Joan Mandeler (Đại học California) và Giáo sư Larry McDonough (Đại học Thành phố New York) đã cùng thực hiện một loạt thí nghiệm đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh.

Họ đặt trước mặt em bé nhiều loại đồ chơi khác nhau như ô tô, máy bay, các con vật… rồi quan sát xem liệu trẻ có thể suy ra hành vi phù hợp dựa trên việc hiểu các khái niệm hay không.

Ví dụ: Nhà nghiên cứu cho một chú sư tử con “uống nước”, liệu em bé có đưa nước cho chiếc máy bay đồ chơi hay cho sư tử?

Hay họ dùng chìa khóa để mở một chiếc ô tô đồ chơi, liệu em bé sẽ cố dùng chìa khóa để mở chiếc máy bay hay một chú ngựa nhỏ?

Những câu hỏi này nghe có vẻ đơn giản với người lớn, nhưng để trẻ trả lời đúng lại đòi hỏi một khả năng quan trọng: khả năng phân loại và hiểu khái niệm. Trẻ phải nhận ra rằng máy bay và ô tô đều là phương tiện giao thông, sư tử và bò là động vật; và các đồ vật cùng nhóm thì có những đặc điểm chung.

Khi nắm được những khái niệm cơ bản đó, trẻ mới có thể chọn hành vi phù hợp.

Điều bất ngờ là ngay cả những em bé mới 9 tháng tuổi cũng đã vượt qua thử thách này, cho thấy khả năng suy luận quy nạp đơn giản của trẻ xuất hiện sớm hơn nhiều so với chúng ta tưởng.