Điều gì khiến chuối được các nhà khoa học gọi là “trái cây hạnh phúc”? Trong chuối có chứa hai axit amin quan trọng là trytophan và tyrosine. Tryptophan tạo ra chất dẫn truyền thần kinh serotonin giúp não thư giãn, còn tyrosine tạo nên chất dẫn truyền thần kinh dopamine, epinerphrine, norepinerphrine làm “thức tỉnh” não, giúp bạn năng động hơn.

 

 

Dưới đây là bài viết của bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng khoa điều trị ban ngày, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - Cơ sở 3, về giá trị dinh dưỡng và những tác dụng đặc biệt của chuối tiêu:

Chuối tiêu và hàm lượng dinh dưỡng của chuối tiêu

Quả chuối tiêu hay còn gọi hương tiêu, có tên khoa học là Musa sapientum L, thuộc họ chuối Musacae.

Cây chuối tiêu có thân giả hình trụ do các bẹ lá rất to úp vào nhau tạo thành, cao 3-4m. Thân rễ to, thường gọi là củ. Lá có phiến mỏng và dài đến 1,5m, gân giữa rất to, lõm ở mặt trên, nổi rõ mặt dưới, gân phụ, song song rất sít nhau, mép thường bị rách, hai mặt lá thường cùng màu.

 

 

Là loại quả rẻ tiền và dễ mua, chuối có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)

Bộ phận thường được dùng làm thuốc là quả chuối tiêu còn xanh hoặc đã chín và củ chuối.

Trong thành phần của chuối xanh có chứa hàm lượng chất dinh dưỡng khá cao. Cụ thể trong 100g chuối xanh có: Nước 74,91g; năng lượng 89 calo, protein 1,09g; chất béo 0,03g; carbohydrate 22,84g; chất xơ 2,6g; đường 12,23g. Canxi 5mg; photpho 22mg; sắt 0,26mg; kali 358mg; kẽm 0,15mg; natri 1mg. Hàm lượng Vitamin C 8,7mg, vitamin A 64 IU; vitamin E 0,1mg; vitamin K 0,5mg, vitamin B6 0.67mg. Vitamin B1 0,031mg; vitamin B2 0,073mg; vitamin B3 0,665mg, folate 20mg.

 

 

Trong 100g chuối tiêu chín có 74g nước; 1,5g protid; 0,4g axit hữu cơ; 22,4g glucid; 0,8g xenluloza. 100 g chuối tiêu, cung cấp 100 calo, vượt xa các loại quả ngọt khác về cung cấp năng lượng (100g cam cho 43 calo, đu đủ chín cho 36 calo, nhãn cho 49 calo, vú sữa cho 43 calo…). Lượng chất glucid có trong chuối chín như vậy là rất cao, ở dạng glucoza (20%), fructoza (1,5%) và saccharoza (65%) là những loại đường tự nhiên quý của quả chín, dễ tiêu hóa, cơ thể hấp thụ nhanh và cung cấp nhiều năng lượng. 

Chuối chín là loại thức ăn được cơ thể tiêu hóa nhanh và cung cấp một nguồn năng lượng đáng kể. Chỉ cần ăn mấy quả chuối chín, cơ thể được cung cấp ngay hàng trăm calo, do đó nó là một thức ăn quý của những người lao động thể lực nặng, các vận động viên thể dục thể thao cần nhiều glucose trong máu. 

Khi lao động nặng nhọc kéo dài mất nhiều năng lượng, cơ thể thường phải  huy động đến lượng đường trong máu để cung cấp cho các bắp cơ. Trong những trường hợp này, đường glucose trong chuối chín ăn vào sẽ được hấp thu nhanh vào máu bổ sung kịp thời lượng đường của cơ thể bị tiêu hao, giúp người lao động phục hồi nhanh chóng sức khỏe. 

Chuối phù hợp cho cả người lớn lẫn trẻ em. (Ảnh minh họa)

Chuối tiêu là loại thức ăn thích hợp với mọi người, mọi lứa tuổi. Nó là một loại quả ngon có nhiều chất dinh dưỡng rất cần thiết cho trẻ em, người cao tuổi và những người lao động thể lực nặng nhọc cần bồi dưỡng sức khỏe và người lao động trí óc. Trong các quả ngọt của nước ta chuối tiêu là loại quả giàu chất dinh dưỡng và cung cấp được nhiều năng lượng nhất.

Các giá trị nổi bật của chuối

 

 

Giúp xương chắc khỏe

Chuối không chứa nhiều hàm lượng canxi nhưng chúng lại có khả năng thúc đẩy hấp thu canxi nhờ chất fructooligosaccharides.

 

 

Giúp tinh thần và thể chất luôn khỏe mạnh và phấn chấn

Trong chuối do có hàm lượng kali phong phú giúp cung cấp và khôi phục năng lượng hiệu quả, bạn sẽ được nạp đủ nguồn năng lượng để vận động mạnh liên tục trong vòng 90 phút.

Trong chuối còn có hàm lượng cao chất trytophan giúp bạn giảm căng thẳng và stress. Mang lại tâm trạng vui vẻ, thoải mái và suy nghĩ tích cực hơn.

 

 

Cải thiện dạ dày, nhuận tràng

Từ trước đến nay chuối vẫn là loại trái cây được mệnh danh là thần dược trị táo bón và hệ tiêu hóa.

 

 

Duy trì huyết áp, tốt cho tim mạch

Theo hiệp hội tim mạch Mỹ, ăn chuối sẽ giúp duy trì huyết áp ở mức trung bình, giảm nguy cơ huyết áp cao và đột quỵ, cung cấp lượng lớn vitamin B6.

Chuối là một trong những loại quả cung cấp nhiều năng lượng nhất. (Ảnh minh họa)

 

 

Hỗ trợ giảm cân - đẹp da - nâng cao hiệu quả tập luyện

Chuối giúp kiềm chế các cảm giác thèm ăn, duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định, giúp giảm cân mịn da và săn chắc các múi cơ trong cơ thể, ngăn cản tình trạng mất nước.

 

 

Giàu hàm lượng vitamin C

Một quả chuối cung cấp 15% lượng vitamin C cần thiết trong một ngày. Vitamin C sẽ giúp cơ thể chống chọi lại với nhiều loại bệnh, giúp bảo vệ mạch máu, sản xuất collagen kết nối với các cơ, xương và các mô khác trong cơ thể.

 

 

Hàm lượng kali cao

Bạn không thể nào không nhắc đến chuối là thực phẩm giàu kali nhất. Một quả chuối trung bình cung cấp tới 422 mg kali tương đương 9% hàm lượng kali cần thiết cho một ngày để có sức khỏe ổn định.

Kali còn giúp cho cơ bắp săn chắc bài tiết lượng muối dư thừa ra ngoài cơ thể, ngoài ra kali còn giúp cho tim mạch hoạt động tốt hơn, đảm bảo nhịp tim và huyết áp ở mức độ bình thường.

 

 

Nhiều chất xơ nhưng hàm lượng calo thấp

Một quả chuối chỉ khoảng 105 calo nhưng lại chứa tới 12% chất xơ. Chất xơ là một thành phần quan trọng cho sức khỏe đường tiêu hóa, giảm được nguy cơ bệnh tim và thậm chí là một số loại ung thư.

Mặt khác chất xơ cũng là chất giúp duy trì vóc dáng và giảm cân. Bởi lẽ chất xơ sẽ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn và giảm lượng calorie tiêu thụ ở trong một thời gian dài.

Chuối được trồng ở nhiều nơi tại Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Tác dụng dược lý của chuối tiêu

Theo tài liệu Ấn Độ, chuối tiêu xanh phơi sấy ở nhiệt độ thấp dưới 50 độ C, tán bột, ăn hàng ngày có tác dụng kích thích sự tăng trưởng của màng nhầy lót bên trong dạ dày bằng cách tạo thêm những tế bào sản xuất chất nhầy, làm cho màng nhầy dày lên chống lại khả năng gây loét và hàn gắn các vết loét đã có. Các loại chuối tiêu chín và xanh phơi khô ở nhiệt độ cao không kích thích tăng trưởng màng nhầy có ý nghĩa.

Tác dụng trên nấm và vi khuẩn: Dạng chiết bằng cồn methanol từ quả chuối tiêu có tác dụng ức chế nấm và vi khuẩn. Hoạt chất kháng nấm có khả năng là musarin.

 Tính vị, công năng của chuối tiêu

Quả chuối tiêu chín có vị ngọt, tính rất lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, chỉ khát, nhuận tràng, giải độc.

Vỏ quả chuối tiêu chín vị ngọt, chát, tính ôn, sát trùng, chỉ tả.

 

 

Công dụng:

Quả chuối tiêu xanh được dùng chữa bệnh tiêu chảy và kiết lỵ. Quả chuối tiêu chín nhuận tràng, làm dịu, thúc đẩy sự lên da non ở các vết thương tổn trong viêm ruột kết có loét, chống các rối loạn ruột và dạ dày, đặc biệt là chống các bệnh tiêu chảy cấp và mạn tính, bệnh viêm ruột, táo bón, bệnh thiếu vitamin C.

Vỏ quả chuối tiêu chữa lỵ, đau bụng, thổ tả. Ngày 15-30g sắc uống. Dùng ngoài, sắc lấy nước rửa những chỗ mẩn ngứa, lở loét.

Bột quả chuối tiêu xanh để phòng và chữa loét dạ dày. Vỏ quả chuối xanh có tác dụng làm se, diệt nấm. Nhựa của quả xanh chữa hắc lào.

Lá chuối tiêu non còn ở trong thân giả, giã nát, đắp là thuốc cầm máu vết thương, làm dịu vết bỏng.

Củ và rễ chuối tiêu giã lấy nước cốt hoặc dịch thân cây uống chữa sưng tấy, nhọt sưng đau, nóng quá phát cuồng, mê sảng, co giật, kiết lỵ, tiêu chảy.

Thận trọng khi sử dụng: Chuối giàu hydrat cacbon không nên dùng quá nhiều cho người bệnh đái tháo đường.