Với trẻ nhỏ, việc chăm sóc dinh dưỡng vô cùng quan trọng để giúp trẻ vừa nâng cao sức đề kháng, vừa phát triển được toàn diện. Tuy nhiên, việc chăm sóc dinh dưỡng đúng cách thì không phải bố mẹ nào cũng biết, đôi khi có những thói quen tưởng chừng sẽ tốt cho con, nhưng lại khiến con bị ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe.

Chị Thu Trang (34 tuổi, ở Hà Nội) có con trai tên Tuấn Hùng năm nay 4 tuổi, nặng 25kg, cao 1,07m. Khi nhìn bề ngoài ai cũng khen bé Hùng bụ bẫm, đáng yêu, nhưng ít ai biết được rằng, cháu thường xuyên bị ốm vặt. Chị Trang cho biết, dù mỗi lần bị ốm không nặng, nhưng tần suất ốm lại khá nhiều khiến chị luôn đặt ra câu hỏi: Vì sao con nhìn khỏe mạnh vậy, lại hay ốm vặt?

Sau khi đắn đo, chị Trang quyết định cho đi khám nhi khoa, về cơ bản bé Hùng không gặp vấn đề bệnh lý nào nghiêm trọng. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn khuyên đi khám dinh dưỡng vì khả năng cháu bị thừa cân, vì cháu mới 4 tuổi, nhưng cân nặng tương đương với trẻ 6-7 tuổi.

Khi đi khám dinh dưỡng, qua thăm khám lâm sàng bác sĩ khẳng định trẻ bị thừa cân, béo phì. Xét nghiệm chuyên sâu cho thấy, trẻ bị suy dinh dưỡng vì thiếu hụt rất nhiều loại vi chất, đó cũng là nguyên nhân khiến trẻ hay ốm vặt. Với kết quả trên, chị Trang vô cùng bất ngờ, nhưng qua khai thác tiền sử và được bác sĩ tư vấn chị mới nhận ra sai lầm đến từ chính bản thân mình khi nuông chiều con quá mức, nhất là vấn đề ăn uống.

Rất nhiều trẻ bụ bẫm nhưng hay ốm vặt vì chăm sóc dinh dưỡng không đúng cách. Ảnh minh họa. 

“Tôi nghĩ đơn giản là con thích gì cho ăn nấy, miễn sao con thấy vui và đến bữa cơm vẫn ăn đầy đủ là được”, chị Trang cho hay. Theo đó, từ khi 2 tuổi cháu rất thích ăn bim bim, gà rán và khoai tây chiên chấm tương cà và uống nước ngọt. “Ngày nào đi học về tôi cũng cho cháu ăn một trong những món trên, riêng gà rán thì cháu phải uống kèm nước ngọt. Đến người lớn còn thích ăn như vậy huống chi trẻ nhỏ. Còn sữa tôi nghĩ cháu uống được là tốt, nên không hạn chế số lượng”, chị Trang nói.

Đặc biệt, dù cháu ăn đồ ăn nhanh, uống nước ngọt nhiều nhưng đến bữa vẫn ăn được 3/4 bát cơm, nhưng chủ yếu là ăn cơm chan hoặc ăn cơm với trứng. Với chế độ ăn như trên, bác sĩ cho biết, do trẻ nạp quá nhiều chất béo và đồ uống có đường, nhưng lại không được bổ sung đa dạng thực phẩm, vì thế trẻ dù tăng cân nhưng vẫn thiếu vi chất. “Bác sĩ tư vấn cần phải thay đổi thói quen chăm sóc cho con ngay lập tức, tuyệt đối không nuông chiều vị giác của con mà cần chăm sóc dinh dưỡng từ thực phẩm là chủ yếu, với sữa vẫn nên uống nhưng lựa chọn loại phù hợp”, chị Trang chia sẻ.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, tình trạng nuông chiều vị giác của con, chăm sóc dinh dưỡng phản khoa học như của chị Trang không phải hiếm gặp. Trong đó, một số thực phẩm trẻ ưa thích, nhưng lại ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe cần phải lưu ý như sau:

Đồ ăn nhanh, đồ chiên rán

Đồ ăn nhanh và thực phẩm chiên rán thường được trẻ rất thích, các loại đồ ăn này có độ béo ngậy và giòn rụm bởi được phủ một lớp bột phía ngoài trước khi chế biến. Tuy nhiên, chính điều này khiến cho lượng dầu ngấm vào khi chiên rất lớn, điều này làm tăng thêm hàm lượng calo. Đồ chiên có lượng chất béo và calo cao hơn rất nhiều so với thực phẩm không chiên. Chính điều này khiến trẻ khi ăn thường xuyên sẽ dẫn đến tăng cân nhanh chóng.

Đồ chiên rán không chỉ tăng nguy cơ béo phì mà còn gây nhiều bệnh lý mạn tính sau này. Ảnh minh họa. 

Hơn nữa đồ ăn chiên rán thường chứa chất béo không bão hòa trải qua quá trình hydro hóa. Quá trình chiên sẽ làm thay đổi cấu trúc hóa học của chất béo, đồng thời khiến cơ thể khó phân hủy chúng, dẫn đến những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Cụ thể chất béo chuyển hóa có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh, bao gồm: Bệnh liên quan đến tim, ung thư, tiểu đường và béo phì. Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo không nên hoặc hạn chế tối đa ăn đồ chiên rán, nhất là với trẻ nhỏ để bảo vệ sức khỏe.

Đồ ăn và đồ uống chứa nhiều đường

Nước ngọt và bánh kẹo là những món đồ trẻ vô cùng thích thú, tuy nhiên chúng lại chứa quá nhiều đường gây ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ. Các nghiên cứu đã chứng minh, tiêu thụ nhiều đường làm tăng nguy cơ béo phì và các bệnh mạn tính như bệnh tim, tiểu đường, ung thư. Về trước mắt, trẻ ăn quá nhiều đường dễ bị bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nướu.

Đặc biệt, nạp nhiều đường sẽ làm giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng khác. Lượng calo rỗng từ đường còn khiến bé nhanh no, dễ bỏ qua thực phẩm bổ dưỡng khác cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển. Do vậy, phụ huynh nên khuyến khích con chọn thực phẩm ít hoặc không đường để tạo thói quen ăn uống lành mạnh, ngăn ngừa các bệnh mạn tính ở tuổi trưởng thành.

Theo khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Mỹ, trẻ em và thanh thiếu niên không tiêu thụ quá 25 g đường, tương đương 6 thìa cà phê một ngày. Lượng đường này tương đương với một thanh chocolate nhỏ và ít hơn một lon nước ngọt. Trẻ dưới hai tuổi không nên bổ sung đường trong khẩu phần dinh dưỡng.

Đồ ngọt trẻ rất thích nhưng chúng lại gây nên hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe cả trước mắt và lâu dài. Ảnh minh họa. 

Sữa tốt nhưng phải chọn loại phù hợp 

Sữa là nguồn dinh dưỡng lành mạnh cho trẻ em. Đây là một nguồn cung cấp protein, chất béo, kali, vitamin D và canxi tuyệt vời cho trẻ. Tuy nhiên, tuyệt đối không được lạm dụng sữa, nhất là trẻ thích uống sữa chứa nhiều đường và uống thay nước lọc.

Việc uống quá nhiều sữa sẽ gây nên những hệ lụy với sức khỏe như khiến trẻ bị táo bón, mất cân bằng dinh dưỡng do ăn uống kém, đặc biệt sẽ đối mặt với nguy cơ béo phì. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu trẻ uống 900-1.400ml sữa nguyên chất mỗi ngày, chúng sẽ nhận được khoảng 600 đến 900 calo chỉ từ sữa. Con số này bằng 50-55% trong số 1.300 calo ước tính mà trẻ mới biết đi cần mỗi ngày, khiến trẻ dễ hấp thụ quá nhiều calo.

Do vậy, các nhà dinh dưỡng khuyến cáo, cần bổ sung sữa cho trẻ hợp lý và lựa chọn sữa phù hợp với lứa tuổi, sự hấp thu cũng như nhu cầu đang cần của bản thân. Tốt hơn hết hãy lựa chọn các loại sữa ít béo, ít đường có vị thanh mát hoặc trái cây, hay các loại sữa tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.

Sữa rất tốt cho sự phát triển của trẻ nhưng cần chọn loại sữa phù hợp, ít đường nhưng vẫn ngọt thanh, kích thích vị giác của trẻ. Ảnh minh họa.