Trong quá trình ngủ, trẻ sơ sinh thường có những chuyển động nhỏ khác nhau: xoay trở, vẫy tay, đá chân và đôi khi xì hơi, nghiến răng hoặc ngáy.

Vấn đề về giấc ngủ của trẻ sơ sinh thường là một trong những thách thức lớn nhất đối với các bà mẹ mới sinh. Nhiều bà mẹ cảm thấy mệt mỏi khi phải thường xuyên ôm, đu đưa và cho con bú để giúp trẻ ngủ ngon hơn. Đôi khi, mẹ có thể cảm thấy chán nản và dễ mất bình tĩnh.

Nhiều nghiên đã chỉ ra rằng, chất lượng giấc ngủ của trẻ sơ sinh có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của não bộ. Khi trẻ ngủ đủ và ngon lành, sự phát triển về trí não, thể chất và tinh thần sẽ được tăng cường.

3 trạng thái khi ngủ hàm ý não trẻ đang phát triển tốt

Giữa giấc ngủ của trẻ và sự phát triển trí não tồn tại một mối quan hệ hai chiều. Không chỉ giúp trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ phát triển nhanh chóng, giấc ngủ ngon còn mang lại cơ hội cho bố mẹ quan sát hoạt động ngủ hàng ngày, cũng như hiểu về sự phát triển não bộ của trẻ.

Giáo sư Li Meijin, một chuyên gia tâm lý giáo dục, đã từng nhấn mạnh về ba loại hành vi khi trẻ ngủ, cho thấy trí não trẻ đang phát triển tốt.

Mỉm cười khi ngủ

Nhiều trẻ sơ sinh đôi khi tỏ ra vui vẻ và cười trong giấc ngủ. Điều này cho thấy não bộ của trẻ đang phát triển tốt và các tế bào não đang phân chia một cách nhanh chóng.

Mặc dù mỉm cười có vẻ là biểu hiện đơn giản, thực tế là hoạt động thần kinh phức tạp. Não của trẻ chưa hoàn thiện, nhưng trẻ cười sớm điều đó chứng tỏ đã có sự thiết lập kết nối ổn định giữa cơ thể và hệ thần kinh não bộ.

Trẻ sơ sinh thường mỉm cười khi đang ngủ, đặc biệt là trong giấc mơ. Giấc mơ là tái hiện các tình huống, sau khi não bộ đã tiếp nhận các kích thích từ thực tế. Từ đó thúc đẩy não bộ tiếp nhận và phản ứng với thông tin trong giấc mơ, vì vậy biểu cảm vui vẻ sẽ xuất hiện.

Thích đẩy chăn, vặn mình

Nhiều phụ huynh lo lắng vì trẻ không ngủ yên, thích đẩy chăn và luôn di chuyển, thậm chí có thể lăn từ đầu đến cuối giường. Bố mẹ phải thức dậy nhiều lần để đắp chăn vì lo con bị cảm, ốm.

Tuy nhiên, thực tế trẻ sơ sinh thích rặn, lăn lộn khi ngủ được xem là dấu hiệu cho thấy trí não trẻ đang phát triển tốt. Nguyên nhân chính khiến trẻ hay vặn mình khi ngủ là do các kích thích từ môi trường và phản ứng tự nhiên của cơ thể trước căng thẳng, như cảm giác nóng, ngột ngạt.

Trẻ sơ sinh thích rặn mình, lăn lộn khi ngủ được xem là dấu hiệu cho thấy trí não trẻ đang phát triển tốt.

Bé cũng có thể đá chân và lăn qua lại một cách chính xác trong giấc ngủ, cho thấy khả năng phối hợp tay chân đang tốt. Việc trẻ giữ cố định một tư thế ngủ trong thời gian dài có thể gây tê liệt, do đó não sẽ gửi những tín hiệu để điều chỉnh và làm cho cơ thể thoải mái hơn. Quá trình này kích thích não bộ, nhằm thúc đẩy sự phát triển.

Nhạy cảm với âm thanh

Chúng ta đều biết rằng trẻ sơ sinh thường có phản ứng giật mình, đó là những phản xạ nguyên thủy do sự phát triển thần kinh chưa hoàn hảo trong não. Vì vậy, nhiều phụ huynh cố gắng hết sức để tạo cho con một môi trường ngủ yên tĩnh.

Nhưng thực tế thường khó khăn hơn. Ngay cả âm thanh nhỏ nhất cũng có thể đánh thức trẻ đang ngủ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh ngủ không sâu không phải lúc nào cũng là điều xấu.

Việc trẻ dễ dàng tỉnh giấc cho thấy giác quan mạnh mẽ và luôn tỉnh táo với thế giới xung quanh, trẻ nhận biết ngay cả những thay đổi nhỏ nhất. Khi thông tin từ giác quan được truyền tới não, sau đó chỉ đạo cơ thể phản ứng nhanh chóng.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp trẻ khi ngủ có những biểu hiện sau đây, có thể là dấu hiệu cơ thể đang ốm, bố mẹ không nên lơ là. 

Việc trẻ dễ dàng tỉnh giấc cho thấy giác quan mạnh mẽ và luôn tỉnh táo với thế giới xung quanh.

3 cử động nhỏ chứng tỏ trẻ không được khỏe, bố mẹ nên lưu ý

Ngáy khi ngủ

Nếu trẻ ngáy trong giấc ngủ, cho thấy bé đang gặp khó khăn trong việc thở. Nếu trẻ không thở đủ không khí, gây ra sự suy giảm lưu lượng không khí vào phổi và giảm bạch cầu oxy trong máu. 

Thông thường, nguyên nhân gây ngáy ở trẻ sơ sinh có thể là nghẹt mũi do cảm lạnh, sự phát triển chưa hoàn chỉnh của xương họng gây ra khàn giọng thanh quản, hoặc phì đại vòm họng ở trẻ sơ sinh... Những rối loạn này gây khó khăn và căng thẳng cho hệ hô hấp của trẻ,  trong một số trường hợp cần sự can thiệp y tế để điều trị.

Để giúp sụn thanh quản phát triển nhanh chóng, mẹ có thể cho bé tắm nắng thường xuyên hơn, giúp cung cấp vitamin D, thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi. Đồng thời, cần tăng cường chăm sóc hàng ngày, đảm bảo trẻ luôn ấm áp bằng cách điều chỉnh quần áo và chăn mền phù hợp. 

Nguyên nhân gây ngáy ở trẻ sơ sinh có thể là nghẹt mũi do cảm lạnh, sự phát triển chưa hoàn chỉnh của xương họng...

Đổ mồ hôi khi ngủ

Quá trình trao đổi chất của trẻ sơ sinh diễn ra nhanh hơn nhiều so với người lớn. Tuy nhiên, hệ thống điều hòa nhiệt độ của trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển, chức năng tản nhiệt của cơ thể còn kém, dẫn đến việc trẻ dễ đổ mồ hôi và cảm thấy nóng. Ngoài ra, nếu trẻ không hấp thụ đủ canxi, cũng có thể dẫn đến tình trạng đổ mồ hôi khi ngủ.

Để giúp trẻ ngủ thoải mái, mẹ cần điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, khoảng 24-26 độ C, và độ ẩm nên được duy trì khoảng 50% - 60%. Điều này sẽ giúp trẻ tránh việc đổ mồ hôi quá nhiều và có thể ngủ yên giấc.

Nếu cần thiết, mẹ thể bổ sung vitamin D hoặc canxi theo hướng dẫn của bác sĩ, hay tăng cường thực phẩm giàu canxi trong chế độ ăn của trẻ.

Trẻ khóc đêm thường xuyên

Khi trẻ thức giấc và khóc vào ban đêm, nguyên nhân thường liên quan đến sự khó chịu trong cơ thể, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa. Ví dụ, trẻ khó tiêu, đầy hơi, đau bụng... Vì trẻ sơ sinh không thể diễn đạt bằng lời nên khóc là cách duy nhất để thể hiện sự khó chịu của mình.

Để giúp trẻ ngủ yên, mẹ không nên cho trẻ ăn quá nhiều trước khi đi ngủ. Nếu trẻ ăn quá nhiều, hệ tiêu hóa sẽ bị quá tải, gây khó chịu.

Ngoài ra, trẻ nên được ợ sau khi bú để giảm áp lực trên dạ dày. Mẹ nên hỗ trợ trẻ thiện các bài tập xả khí và xoa bụng thường xuyên, nhằm giúp loại bỏ khí trong cơ thể, giảm khó chịu ở dạ dày.

Trẻ khóc đêm thường xuyên là dấu hiệu cơ thể gặp vấn đề về tiêu hóa.