Hiện thời tiết đang chuyển lạnh, nhiệt độ xuống thấp, trẻ dễ bị nhiễm bệnh nhất là bệnh về đường hô hấp. Các bệnh thường gặp nếu nhẹ chỉ là cảm cúm, hắt hơi, sổ mũi, viêm mũi họng cấp, nặng hơn sẽ là viêm tiểu phế quản, viêm phổi... Riêng với trẻ em, những chứng bệnh cúm, sởi, rubella, quai bị, tiêu chảy do rotavirus có rất nhiều nguy cơ. Do vậy, ăn đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp cơ thể tăng sức đề kháng, đảm bảo năng lượng chống được cái lạnh của môi trường. 

Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong việc phòng tránh bệnh tật nói chung và bệnh đường hô hấp nói riêng. Ăn đủ dinh dưỡng sẽ giúp tăng sức đề kháng đảm bảo năng lượng để cơ thể chống được cái lạnh của môi trường. Chế độ ăn của trẻ cần tuân thủ theo những nguyên tắc dinh dưỡng như: ăn đủ và đa dạng tinh bột, đạm động vật, chất béo, dầu, mỡ, vitamin và khoáng chất...

Theo khuyến cáo của Cục An toàn thực phẩm, để phòng bệnh hô hấp ở trẻ trong mùa lạnh, ngoài ăn đủ và đa dạng dinh dưỡng thì cần đặc biệt lưu ý đến vitamin A, nó đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thị giác và giúp bảo vệ cơ thể trẻ chống lại tình trạng nhiễm trùng. Ngoài ra, vitamin A giúp tăng cường tế bào biểu mô và chất dịch nhầy của hệ hô hấp. Các chất dịch nhầy này ngăn ngừa sự tấn công của vi trùng và vi khuẩn. Chính vì thế, đây là loại vitamin rất quan trọng cho đường hô hấp của trẻ em. 

Khi bổ sung vitamin A qua thực phẩm, các mẹ nên chú ý bổ sung cân bằng giữa nguồn từ động vật và thực phật. Vitamin A có nguồn gốc động vật như cá hồi, pho mát, bơ, sữa chua… Vitamin A có nguồn gốc thực vật có nhiều trong các loại rau màu xanh thẫm, quả màu đỏ, vàng như cà rốt, bí đỏ, khoai lang, đu đủ, dưa hấu, quả hồng, cà chua, rau dền đỏ, bưởi, cam, quýt...

Các thực phẩm thuộc nhóm vitamin A rất tốt cho sức đề kháng, bảo vệ đường hô hấp. Ảnh minh họa. 

Ngoài nguồn vitamin A, bổ sung chất xơ trong bữa ăn cho trẻ cũng giúp tăng đề kháng, tốt cho sức khỏe. Y học đã chứng minh, chất xơ có vai trò rất lớn trong tiêu hóa, làm sạch đường ruột, góp phần tăng cường hệ miễn dịch. Theo Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, người lớn cần 20 gam – 22 gam chất xơ mỗi ngày, còn ở trẻ em thì chỉ cần ½ số này. Các vị phụ huynh có thể chế biến đa dạng món ăn bổ sung chất xơ cho trẻ từ nhiều loại thực phẩm.

Các loại vitamin và chất xơ có nhiều trong rau và trái cây, nhưng trẻ nhỏ thường không thích nhòm thực phẩm này. Vì thế, các mẹ cần chế biến, trình bày hấp dẫn để kích thích trẻ sử dụng. Để trẻ sử dụng đủ và đa dạng rau, trái cây, các mẹ nên chọn đa dạng rau củ, cần lưu ý xem trẻ thích ăn rau củ gì để ưu tiên cho vào cháo, bột. Nếu khi cho rau củ vào bột cháo mà trẻ không thích ăn hoặc với trẻ lớn đã ăn cơm, các mẹ nên cắt rau củ cho trẻ ăn riêng, trang trí đẹp mắt và ăn cùng để kích thích trẻ ăn.

Một vấn đề nữa được các chuyên gia khuyên làm, đó là uống đủ nước và tốt nhất nên uống nước ấm sẽ tốt cho hệ hô hấp. Các nghiên cứu cho thấy, nước có tác dụng đưa bạch cầu đi khắp cơ thể, đồng thời đào thải những chất độc hại ra ngoài. Một lượng nước vừa đủ mỗi ngày sẽ giúp tăng cường trao đổi chất ở trẻ, cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho tế bào. Cha mẹ cần luyện tập thói quen uống nước thường xuyên ở trẻ.

Các loại gia vị có sẵn trong gian bếp, nếu kết hợp sử dụng đúng cách cũng sẽ bảo vệ được hệ hô hấp. Ảnh minh họa. 

Ngoài những thực phẩm thiết yếu, tốt cho sức khỏe nói chung, hệ hô hấp nói riêng, quá trình chăm sóc phụ huynh hoàn toàn có thể sử dụng thêm các loại gia vị, rau gia vị cho trẻ sử dụng. Các loại gia vị tốt cho hệ hô hấp có sẵn trong gian bếp mỗi gia đình như hành, tỏi, gừng, nghệ hay các loại rau như hẹ, húng quế, bạc hà hoặc tía tô. 

Với trẻ nhỏ có thể bổ sung cùng cháo, còn trẻ lớn có thể chế biến kết hợp cùng với các thực phẩm khác vừa giúp tăng hương vị món ăn, lại bảo vệ đường hô hấp tốt. Ví dụ như, trẻ nên ăn các loại thức ăn có tính nóng, ấm như ăn thịt bò kho gừng, hẹ rán trứng, rau lang xào tỏi... Lưu ý, cần ăn thức ăn nóng, uống nước ấm, tuyệt đối không ăn thức ăn, đồ uống lấy trong tủ lạnh ra.